Omgeving / Fortgebouw
Het Fort bij Edam is, vergeleken met veel andere forten binnen de Stelling van Amsterdam, een relatief modern type fort. Het is van het zogenaamde B-type dat zich van de oudere typen onder andere onderscheidt door het gebruik van (deels) gewapend in plaats van ongewapend beton (of in sommige gevallen zelfs baksteen).
Het Fort bij Edam heeft tegelijkertijd een paar opvallende afwijkingen ten opzichte van het B-type fort. Zo zijn er in Edam geen korte zijfronten met hefkoepels. En het mitrailleurblok voor het voorgebouw heeft in Edam plaatsgemaakt voor een pantserkazemat.
Hoofdgebouw
Hoofdingang. (Foto: Stichting Fort bij Edam)
De beide uiteinden van het keel- of hoofdgebouw zijn geconstrueerd als zogenaamde keelkazematten. Daarin stonden mitrailleurs opgesteld ter verdediging tegen eventuele infanterie-aanvallen op het keelgebied.
In de oostelijke keelkazemat stonden tevens mitrailleurs ter verdediging van het stoomgemaal naast het fort, het havengebied en de zeesluis. In de westelijke keelkazemat stonden naast de mitrailleurs twee 7cm kanonnen voor verderdragend vuur die het gebied tot aan het volgende fort in de Stelling (Kwadijk) moesten dekken.
Het tussenliggende deel van het hoofdgebouw telt negentien stalen deuren die alle voorzien zijn van een zware barricadering, ter verdediging tegen binnendringers en explosies.
Deze negentien deuren geven toegang tot evenveel ruimtes in het hoofdgebouw.
Plattegrond van het fort. (Bron: Stichting Fort bij Edam)
Eén daarvan dient als hoofdingang. Boven de hoofdingang staat de naam van het fort ingegoten. De overige deuren geven toegang tot de verblijfslokalen van de (onder)officieren en manschappen, de wacht, de keuken, de cantine en de was- en toiletruimten.
Al deze ruimtes komen uit op een lange doorlopende gang, de frontgang. Via deze gang bereikt men tevens de keelkazematten aan beide uiteinden van het hoofdgebouw.
Poterne en voorgebouw
Oude keuken Fort bij Edam. (Foto: Stichting Fort bij Edam)
Het voorgebouw met zijn wachtlokaal en munitielokaal diende onder meer als verzamelplaats voor de manschappen en distributiepunt voor de munitie die nodig was in de frontkazemat en op de frontwal.
Frontkazemat
De frontkazemat wordt vanuit het voorgebouw bereikt via een gang waarvandaan een trap omhoog leidt naar de ruimte waar twee 7 cm kanonnen stonden die de noordelijke frontsector dienden te verdedigen.
Interieur frontkazemat. (Foto: Stichting Fort bij Edam)
